Canlılar yaşamlarını devam ettirebilmek için protein,yağ ve karbonhidrata ihtiyaç duyar.İhtiyaçları olan bu maddeleri beslenmeyle vücutlarına alırlar.Alınan besinlerin hücrelerin içine girmesi gerekir alınan besinler büyük parçalı olduğu için sindirilir.Büyük yapıda (moleküllü) olan besin maddelerinin hücrelere girebilecek kadar kçüük hale gelmesine SİNDİRİM bu işi gerçekleştiren sisteme SİNDİRİM SİSTEMİ denir.Mekanik ve kimyasal olmak üzere iki çeşit sindirim sistemi vardır. 1-MEKANİK SİNDİRİM:Diş kas ve bazı salgılarla besinlerin hücrelere girebilecek kadar küçültülmesinde değil büyük moleküllü besin maddelerinin daha küçük parçalı hale getirilmesinde görevlidir.Besin maddelerini fiziksel olarak bir kaç parçaya ayırır. Besinlerin ağızda dişler yardımıyla fiziksel olarak daha küçük parçalara ayrılması,midede birbirine karıştırılması,yağların safrayla etkileşmesi,katı besinlrein suda yumuşaması ve küçük parçalara ayrılması mekanik sindirimdir. 2-KİMYASAL SİNDİRİM:Büyük moleküllü besinlerin en küçük yapı taşlarına kadar ayrılmasına KİMYASAL SİNDİRİM denir.Kimyasal sindirimin yapılmasında enzim adı verilen salgı maddeleri kullanılır.Sindirim enzimleri besinlerin yapı taşlarına kadar parçalanmasını sağlar.Bunun sonucunda büyük yapılı olan besinlerin yüzeyi küçültülerek hücre zarından geçmesi gerçekleşir. ******SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI****** 1.AĞIZ:Sindirim sisteminin ilk organıdır.Besinlerin sindirim kanalına alınmasını ve sindirime başlamasını sağlar.Yapısında dişler,dil ve tükürük bezleri vardır. ***dişler:Vücudun en sert kısmısıdır.Dişler besinlerin çğnenerek parçalanmasını ve yutulabilecek hale getirilmmesini sağlarlar.Ağızda köpek,kesici ve azı dişleri vardır.
***TÜKÜRÜK BEZLERİ:Ağız boşluğuna tükürük adı verilen bir sıvı algılar.Tükürük,kuru besinlerin ıslanmasını ve kayganlaştırılmasını sağlar.Böylece besinler yemek borusuna daha rahat iletilirç
*******DİL:Çizgili kaslardan oluşan hareketli bir organdır.Dil ağıza alınan besinlerin çiğnenmesi,tükürükle karıştırılması ve yutulmasında görev yapar.Dilin faaliyete başlaması istemli,çiğneme sırasında görev yapması ise istemsiz olarak meydana gelir.
YUTAK:Ağız ve burun boşluğuyla yemek be soluk borusunun birleştiği kavşak şeklinde bir yapıya sahiptir.Yutulan lokmaların yemek borusuna iletilmesini sağlar.Bu organda bulunan hareketli bir kapakçık yutulan lokmaların soluk borusuna geçmesini engeller.
3.YEMEK BORUSU:Düz kaslardan meydana gelen bir kanal şeklindeki organımızdır.Çalışması istemsizdir ve besinler yutaktan sonra etkinlik göstermeye başlar.Yiyecek ve içeceklerin yutulması sırasında bir uçtan itibaren açılır.
Yemek borusu,besinlerin Ritmik şekilde yavaş ve düzenli olarak mideye ulaşmasını sağlar.Katı besinler iyice çiğnenmeden yutulduğundan,yemek borusunda ilerlemesi zorlaşır ve bazı sıkıntılar oluşturabilir.Yemek borusundaki kasların ters yönde çalışması durumunda KUSMA denen tepki olayı gerçekleşir. 4.MİDE:Torba şeklinde,sindirim kanalının en geniş organıdır.Midenin duvarında çok sayıda düz kas tabakası vardır.Mide kasları düzenli olarak kasılarak bsinlerin bulamaç şeklinde karıştırılmasını sağlar.Midenin çalışması yavaş ve istemsiz olarak gerçekleşir.Midede ki salgı bezlerinden mide öz suyu salgılanır.Mide öz suyunda mide asiti ve anzimler bulunur.
MİDENİN GÖREVLERİ ARASINDA ŞUNLAR BULUNUR: *Yutulan besinleri bir süre depolama *Besinlerin mide öz suyu ile karışmasını sağlama *Besinlerdeki mikropların yok edilmesini sağlama *Besin içeriğinde bulunan bir kısım proteinlerin sindirilmesini sağlama Mide duvarındaki kaslar ve mide özsuyu yardımıyla besinler karıştırılır.Böylece besinlerin yüzeyi iyice azaltılarak mekanik sindirim yapılmış olur.Besinler çorba kıvamına getirilerek ince bağırsağa yollanır. NOT.Mide özsuyunda enzimler vardır.Mide enzimleri,proteinlerin kimyasal sindirimini başlatır. 5.İNCE BAĞIRSAK:Sindirim sisteminin en uzun en fonksiyonel kısmıdır.Büyük yapılı besinlerin kimyasal sindiriminin tamamlandığı ne kana emildiği yer ince bağırsaktır.İnce bağırsağın duvarında düz kaslar vardır. Bu kaslar besin maddelerinin bağırsak içerisinde ilerlemesini sağlar.Çalışması düzenli ve istemsiz olarak gerçekleşir.İnce bağırsağın iç yüzeyinde bulunan parmak şeklindeki çıkıntılara VİLLUS denir.
Villuslar sindirilen besinlerle beraber su,mineral ve vitaminlerin kana geçmesini sağlar.Besin maddelerinin kana geçmesi olayına EMİLİM denir.Villus sayısının fazla olması bağırsağın emilim yüzeyini artırır .Emilimin hızlanması besinlerin daha hızlı ve kısa sürede kan damarlarına geçmesini sağlar.
nce bağırsaktaki sindirimin yapılmasında pankreas ve karaciğer salgıları etkili olur.Pankreas pankreas özsuyunu,karaciğerde safra sıvısını üreterek bir kanalla ince bağırsağa gönderir.Pankreas özsuyunda bulunan enzimler besin içeriklerinin sindirilmesinde görev yapar. 6.KALIN BAĞIRSAK:Sindirim kanalının son kısmında bulunur.İnce bağırsağa göre daha kısadır.Kalın bağırsağın iç yüzeyi girintili çıkıntılı değildir ve ince bağırsağa göre kısadır,ancak daha geniş bir yapıya sahiptir.